Tachometry

Zaawansowane urządzenia do pomiaru obrotów

Tachometr pokazuje aktualną prędkość obrotową, z jaką pracuje silnik. Pomiar prędkości jest ważny nie tylko w przypadku pojazdów, ale jest również niezbędny w przypadku maszyn w sektorze przemysłowym w celu jak najbardziej efektywnego wykorzystania sprzętu. Jak działają obrotomierze i jakie są ich rodzaje, dowiesz się z naszego poradnika.

Czym jest tachometr i gdzie się go używa?

Jednostka napędowa pracująca stale na zbyt wysokich obrotach (RPM) ulega większemu zużyciu i wymaga więcej energii. Silniki spalinowe dostarczają maksymalny moment obrotowy i moc tylko w pewnym zakresie obrotów. Aby móc poruszać się samochodem lub motocyklem w sposób jak najbardziej ekonomiczny, każdy nowoczesny pojazd silnikowy oprócz wskaźnika prędkości posiada również obrotomierz. Za jego pomocą można monitorować prędkość obrotową silnika w czasie rzeczywistym. Monitorowanie aktualnej prędkości jest również często konieczne dla maszyn w przemyśle i handlu, w celu kontroli ich zużycia. Oprócz urządzeń pomiarowych zainstalowanych na stałe, dostępne są kompaktowe urządzenia ręczne z cyfrowym lub analogowym wyświetlaczem, dobrze przystosowane do użytku mobilnego. Pomiar może być bezdotykowy lub stykowy, w zależności od sposobu działania urządzenia.

Rodzaje tachometrów

Prawdopodobnie najprostszym rodzajem tachometru jest pomiar za pomocą mechanicznego urządzenia pomiarowego. Bezpośredni kontakt z mierzonym obiektem uzyskuje się za pomocą koła pomiarowego lub wałka. Obroty (RPM) są w ten sposób przekazywane bezpośrednio do obrotomierza i pokazywane albo przez wskazówkę na skali pomiarowej, albo na wyświetlaczu cyfrowym. Inną możliwością jest pomiar elektryczny: w tej metodzie pomiarowej magnes obraca się w cewce. Napięcie indukowane w cewce wzrasta wraz ze wzrostem prędkości obrotowej. Wreszcie, prędkość obrotowa może być wyprowadzona z wielkości generowanego napięcia. Elektryczny pomiar prędkości obrotowej wymaga również bezpośredniego kontaktu mechanicznego z mierzonym obiektem.

Pomiar obrotów przy użyciu tachometrów elektronicznych jest zazwyczaj bezdotykowy. Emitują one wiązkę światła, a na podstawie jej przerw określana jest aktualna liczba obrotów na minutę. Źródłem światła może być na przykład dioda LED lub laser. Możliwy jest również pomiar optyczny za pomocą odblaskowych znaczników umieszczonych na obracającym się elemencie napędu. Prędkość można obliczyć na podstawie liczby występujących odbić. Inną metodą precyzyjnego pomiaru prędkości obrotowej jest użycie stroboskopu. Do obracającego się elementu silnika przymocowany jest znacznik, który zawsze pojawia się dokładnie w tym samym czasie w identycznej pozycji podczas ciągłego ruchu. Jeśli ruch znacznika jest zgodny z sekwencją błysków stroboskopu, znacznik pojawia się zawsze po wyzwoleniu błysku. Dla widza błyski stroboskopowe sprawiają wrażenie, jakby maszyna zatrzymała się w miejscu. Za pomocą dokładnych danych technicznych maszyny, pozycji markera oraz sekwencji błysków można dokładnie określić prędkość.

Jakie są różnice między tachometrem diodowym a laserowym?

W urządzeniu pomiarowym wyposażonym w diody LED, emitowana wiązka światła jest rozpraszana przez soczewkę. W zależności od odległości, można pokryć większy obszar pomiarowy.

Zakres pomiarowy jest jednak bardzo mały. Dlatego, aby pomiar był prawidłowy, należy trzymać tachometr nieruchomo.

Na co należy zwrócić uwagę przy zakupie tachometrów?

Na początek należy wybrać metodę pomiaru: mechaniczną, elektryczną lub elektroniczną. Dodatkowo można zdecydować się na obrotomierz ze światłem stroboskopowym.

Dostępne są również urządzenia, które umożliwiają zarówno detekcje mechaniczną, jak i pomiar bezdotykowy.