bulkycostscartcheckbox-checkedcheckbox-uncheckedclosecomparison Folder home hook iso list Magnifier NEU picto-tablerating-stars star tooltip warning wishlist

Porady

Lutownica: niezbędny element Twojego warsztatu

W elektronice lutowanie jest procesem niezbędnym, na przykład do łączenia elementów elektrycznych i kabli z płytkami drukowanymi. Z tego powodu w każdym dobrze zaopatrzonym warsztacie serwisowym i naprawczym znajduje się przynajmniej jedna lutownica lub stacja lutownicza. Czym dokładnie jest lutowanie i jakie lutownice są dostępne, przeczytasz w naszym poradniku.



Co to jest lutowanie?

Lutowanie to proces termiczny, w którym dwa przedmioty są łączone mechanicznie i elektrycznie. Podczas gdy spawanie wiąże się z topnieniem materiału, lutowanie nie. Tutaj łączone części są jedynie zwilżane przez lut, który tworzy stop. Efektem jest materialnie szczelne i nierozłączne połączenie. Lutować można nie tylko elementy elektroniczne i kable. W branży hydraulicznej proces ten odgrywa ważną rolę w łączeniu rur miedzianych. W tym przypadku jednak nie używa się lutownicy elektrycznej, ale lutownicy gazowej. Oprócz metali proces ten może być stosowany również w przypadku szkła, a nawet ceramiki przy użyciu odpowiedniego lutu. Do temperatury 450°C mówi się o lutowaniu miękkim, powyżej tej wartości zaczyna się lutowanie twarde. Przy temperaturach powyżej 900°C mówimy o lutowaniu wysokotemperaturowym. W elektronice najczęściej stosuje się lutowanie miękkie.



Budowa i działanie lutownicy

Budowa lutownicy jest w zasadzie dość prosta: składa się co najmniej z uchwytu, głowicy zawierającej element grzewczy i grot lutowniczy. Proste lutownice podłącza się bezpośrednio do gniazdka. Z kolei stacje lutownicze są wygodniejsze i bardziej uniwersalne. Tutaj temperatura jest regulowana i można ją precyzyjnie ustawić, co jest szczególnie ważne przy pracy z wrażliwymi elementami elektronicznymi. 

Ale jak w ogóle działa lutownica lub stacja lutownicza? Element grzejny w urządzeniu podgrzewa końcówkę lutownicy. Wykonuje się ją najczęściej z miedzi, która charakteryzuje się dobrym przewodnictwem cieplnym i ma wysoką temperaturę topnienia. W końcówce znajduje się również czujnik, który monitoruje temperaturę. W razie potrzeby lutownica lub stacja lutownicza może automatycznie dostosować ustawioną wartość temperatury. W zależności od zastosowania, użytkownik może wybierać spośród różnych końcówek lutowniczych. Wybór sięga od wyjątkowo drobnych grotów do prac szczegółowych po duże i szerokie groty lutownicze przeznaczone do większych czynności.



Różne rodzaje lutownic

Kolby lutownicze służą do precyzyjnych prac na bardzo małych elementach. Praca z takimi urządzeniami odbywa się najczęściej przy pomocy lupy. Za pomocą igły lutowniczej doświadczony technik jest w stanie naprawić ślady lutownicze lub pracować nad połączeniami lutowniczymi maleńkich elementów SMD. Moc igieł lutowniczych waha się od 15 do 20 Watów. W porównaniu z igłą lutowniczą, niewielka lutownica może działać prawie tak jak duża. Taki model jest najczęściej wykorzystywany do montażu płytek drukowanych. Tutaj również typowa moc wynosi 15 do 20 Watów. Uniwersalna lutownica jest nieco większa. Dzięki wymiennym końcówkom lutowniczym urządzenie może być elastycznie wykorzystywane do różnych celów. Wprawdzie prace precyzyjne również można wykonywać taką lutownicą, ale zazwyczaj okazuje się, że urządzenie jest do tego celu zbyt nieporęczne. Moc wynosi około 30 Watów.

Lutownice z regulacją temperatury mają zwykle moc około 60 Watów. Dzięki regulacji temperatury zdefiniowana wartość zadana jest zawsze utrzymywana w pełni automatycznie. Ze względu na stałą temperaturę, lutownica tego typu nadaje się również do szczególnie wysokich temperatur.

Stacja lutownicza jest szczególnym przypadkiem: W tym przypadku lutownica jest zasilana przez bardzo niskie napięcie, które jest galwanicznie odizolowane od sieci. Ma to tę zaletę, że nawet wrażliwe elementy, takie jak półprzewodniki, mogą być montowane bez ryzyka. Ponadto kabel zasilający lutownicę może być znacznie cieńszy i bardziej elastyczny, co z kolei ułatwia jego obsługę. Regulacja temperatury jest standardowym wyposażeniem większości urządzeń. Tak więc, wysokiej jakości stacja lutownicza jest najlepszym wyborem do profesjonalnego użytku.

Porady dotyczące zakupu lutownic

Oprócz mocy, czasu nagrzewania i maksymalnej osiągalnej temperatury, decydujące znaczenie przy wyborze odpowiedniej lutownicy ma obszar jej zastosowania. Lutownica uniwersalna, jak sama nazwa wskazuje, nadaje się do wielu zadań. Jeśli głównie wykonujesz prace związane z detalami, igła lutownicza jest właściwym wyborem. Do większości zadań związanych z elementami elektronicznymi często wystarcza delikatna lutownica. Z kolei stacja lutownicza to niemal obowiązkowy element wyposażenia każdego warsztatu, w którym regularnie przeprowadza się prace naprawcze i serwisowe. Wskazane jest, aby mieć do dyspozycji wybór różnych końcówek, dzięki czemu można elastycznie używać lutownicy do różnych zadań. W zależności od tego, co ma być lutowane, może być wymagany specjalny lut. W naszym asortymencie znajduje się duży wybór różnych lutownic, grotów lutowniczych, jak również kompletnych zestawów lutowniczych.



Nasza praktyczna rada: zwróć uwagę na odpowiednią temperaturę podczas lutowania!

Nie każdy lut może być przetwarzany w tej samej temperaturze: Na przykład S-Sn60Pb40 wymaga temperatury od 183 do 190°C, natomiast S-Sn97Cu3 może być stosowany tylko w temperaturze 230 do 250°C. Brak utrzymania właściwej temperatury może skutkować uszkodzeniem połączenia.



FAQ - najczęściej zadawane pytania dotyczące lutownic

Co to jest pistolet lutowniczy?

Pistolet lutowniczy swoją nazwę zawdzięcza wyglądowi, który przypomina pistolet. W przeciwieństwie do zwykłej lutownicy, pistolet lutowniczy nie ma normalnej końcówki, ale pętlę z metalu. Przepływa przez nią duży prąd, co zapewnia szybkie nagrzewanie się pętli. Zaletą pistoletu lutowniczego jest bardzo krótki czas nagrzewania wynoszący zaledwie kilka sekund oraz wysoka temperatura maksymalna. Nie nadaje się jednak do drobnych prac, a także nie nadaje się do pracy ciągłej.

Zobacz lutownice pistoletowe »

Dlaczego potrzebuję topnika?

Za pomocą topnika przed lutowaniem usuwane są tlenki, które przylegają do powierzchni i mogą mieć negatywny wpływ na proces lutowania. Dodatkowo zmniejsza się napięcie powierzchniowe stosowanego lutu.

Zobacz wszystkie topniki »