Parkowanie to jedno z najbardziej wymagających manewrów za kierownicą – szczególnie wtedy, gdy miejsce jest ciasne, a widoczność ograniczona. Czujniki parkowania znacząco ułatwiają tę czynność. W nowych samochodach są zazwyczaj montowane fabrycznie, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by zainstalować je również w starszych modelach.
Jak przebiega taki montaż i na co zwrócić uwagę przy zakupie? O tym przeczytasz w naszym poradniku.
System parkowania (ang. Park Distance Control, w skrócie PDC) to jedno z rozwiązań zaliczanych do systemów wspierających kierowcę, obok takich jak asystent pasa ruchu, monitor martwego pola czy system awaryjnego hamowania. Jak sama nazwa wskazuje, pomaga on kierowcy przy manewrowaniu na parkingu. Działanie systemu opiera się na czujnikach zamontowanych w pojeździe. Wykrywają one przeszkody w pobliżu auta i przekazują ostrzeżenia w formie sygnałów dźwiękowych lub wizualnych. Jest to szczególnie przydatne na ciasnych parkingach, zwiększając kontrolę nad sytuacją. Sygnały dźwiękowe mają charakter przerywany. Im krótsze odstępy między dźwiękami, tym mniejszy dystans dzieli samochód od przeszkody. Gdy sygnał staje się ciągły, oznacza to, że pojazd znajduje się bardzo blisko przeszkody i dalszy ruch może być ryzykowny. Dzięki temu systemowi kierowca może precyzyjnie ocenić dostępne miejsce do manewrowania, bez potrzeby wychodzenia z auta czy proszenia kogoś o pomoc.
Dźwiękowy sygnał ostrzegawczy bywa uzupełniony wizualnym komunikatem na ekranie komputera pokładowego lub systemu nawigacyjnego. Sposób prezentacji graficznej zależy od rodzaju zastosowanego systemu wspomagania parkowania oraz typu wyświetlacza. Obraz na ekranie ułatwia manewrowanie, ponieważ pozwala lepiej ocenić odległość od innych pojazdów, znaków drogowych, drzew czy innych przeszkód, niż w przypadku samego sygnału dźwiękowego. W nowoczesnych systemach parkowania wykorzystywane są kamery, które w czasie rzeczywistym przekazują obraz otoczenia auta na monitor w kabinie. Kierowca może wtedy na własne oczy ocenić, ile miejsca pozostało do dyspozycji przy wjeżdżaniu lub wyjeżdżaniu z miejsca parkingowego.
Oprócz systemów pomagających kierowcy przy parkowaniu istnieją również specjalne sygnalizatory, które po włączeniu biegu wstecznego automatycznie emitują dźwięk ostrzegawczy. Ich zadaniem jest poinformowanie osób znajdujących się w pobliżu, że pojazd cofa. Takie rozwiązania są często stosowane w samochodach ciężarowych lub pojazdach budowlanych. Mają one zwiększać bezpieczeństwo i zapobiegać wypadkom z udziałem osób znajdujących się bezpośrednio za pojazdem, których kierowca nie jest w stanie dostrzec.
Czujniki parkowania, które informują kierowcę za pomocą sygnałów dźwiękowych lub wizualnych, często działają w oparciu o technologię ultradźwiękową. Sensor wysyła fale ultradźwiękowe, które rozchodzą się w otoczeniu i odbijają od napotkanej przeszkody. Odbity sygnał wraca do czujnika, a na podstawie czasu potrzebnego na pokonanie tej drogi określana jest odległość między pojazdem a przeszkodą. Wynik tej analizy przekazywany jest kierowcy w formie dźwięku, a w bardziej zaawansowanych systemach również jako obraz na ekranie.
Kontrolę wszystkich czujników przejmuje specjalna jednostka sterująca, czyli tzw. kontroler. W zależności od wyposażenia systemu PDC (Park Distance Control), czujniki mogą być rozmieszczone w różnych miejscach pojazdu – najczęściej z przodu i z tyłu. Dźwięk ostrzegawczy ma różną tonację, co pozwala rozpoznać, czy przeszkoda znajduje się z przodu, czy z tyłu samochodu. Dzięki temu kierowca wie, z której strony zbliża się do przeszkody. Aby nie dochodziło do przypadkowych sygnałów dźwiękowych w czasie jazdy, system analizuje także prędkość pojazdu – dotyczy to przede wszystkim czujników przednich. Na tej podstawie rozpoznaje, czy samochód faktycznie wykonuje manewr parkowania.
Oprócz czujników opartych na technologii ultradźwiękowej dostępne są również wersje wykorzystujące fale radarowe. Działają na podobnej zasadzie, ale pozwalają na wykrywanie obiektów z większej odległości. Co więcej, czujniki radarowe lepiej sprawdzają się przy niesprzyjającej pogodzie, takiej jak mgła czy deszcz, oferując większą niezawodność niż tradycyjne ultradźwięki.
Kamerki nie zastępują czujników parkowania, ale stanowią ich cenne uzupełnienie. Umożliwiają kierowcy wizualną kontrolę otoczenia za pojazdem, a niekiedy również z przodu lub z boku. Szczególnie przy wyjeżdżaniu z miejsca parkingowego obraz z kamery może znacznie ułatwić ocenę sytuacji na drodze. Połączenie obrazu z kamery z dźwiękowymi sygnałami czujników daje większy komfort i bezpieczeństwo podczas manewrowania.
Wśród systemów wspomagających parkowanie można wyróżnić rozwiązania przewodowe i bezprzewodowe. Przewodowe czujniki, takie jak modele od Distance Controls, są zazwyczaj tańsze i uchodzą za bardzo niezawodne. Ich montaż bywa jednak czasochłonny – wiąże się z prowadzeniem przewodów pod tapicerką, przez nadwozie i podłączeniem do instalacji elektrycznej pojazdu. Wersje bezprzewodowe eliminują ten problem – dane trafiają do centralki drogą radiową, bez potrzeby montażu kabli. Trzeba się jednak liczyć z wyższym kosztem takiego rozwiązania. Systemy działające na zasadzie transmisji radiowej mogą być również wrażliwe na zakłócenia, co wpływa na ich niezawodność. W porównaniu do klasycznych czujników ultradźwiękowych, nowoczesne rozwiązania często oferują lepszą funkcjonalność.
Wymiana, naprawa lub instalacja przewodowej czujki parkowania z tyłu auta to jedne z najczęstszych zadań, z którymi mierzą się zarówno domowi majsterkowicze, jak i profesjonaliści. Dobrą wiadomością jest to, że większość samochodów można bez większych trudności doposażyć w system wspomagający parkowanie.
Czujniki montuje się zazwyczaj bezpośrednio w zderzaku. Zanim jednak do tego dojdzie, warto sprawdzić, ile miejsca znajduje się pomiędzy zderzakiem a konstrukcją auta. Należy uwzględnić głębokość montażu i dostępny wolny obszar wewnątrz. Istotne jest również zasilanie – czujniki montowane z tyłu zwykle podłącza się do przewodów światła cofania. W momencie wrzucenia biegu wstecznego, lampka się zapala, a system parkowania zostaje automatycznie uruchomiony. Takie rozwiązanie jest powszechnie stosowane i skuteczne, choć w niektórych przypadkach komputer pokładowy może zareagować na pobór prądu jako błąd żarówki, co prowadzi do stałego komunikatu o usterce.
Przy montażu należy zwrócić uwagę na wysokość, na jakiej znajdują się czujniki. Choć wartości sugerowane przez producenta bywają trudne do zachowania z uwagi na konstrukcję zderzaka, drobne różnice kilku centymetrów nie wpływają znacząco na działanie systemu. Kluczowa jest natomiast precyzyjna orientacja – czujniki muszą być zamontowane idealnie poziomo. Każde odchylenie w górę lub w dół może zakłócać odczyty i wprowadzać kierowcę w błąd co do odległości od przeszkody.
Do zamocowania czujników trzeba wywiercić otwory w zderzaku. Najlepiej użyć do tego dedykowanych wierteł, które nie uszkadzają powierzchni. W wielu zestawach PDC (Park Distance Control) taki wiertak jest już dołączony. Jeśli producent oznaczył czujniki numerami, należy przestrzegać ich kolejności przy montażu – od lewej do prawej strony. Przewody czujników trzeba następnie przeciągnąć do wnętrza samochodu – można w tym celu wykorzystać istniejące otwory lub przygotować nowe przejście.
Zanim dojdzie do podłączenia systemu do zasilania, należy odłączyć lampę cofania od instalacji elektrycznej. Przewód zasilający system należy następnie połączyć z przewodami światła wstecznego – trzeba zwrócić szczególną uwagę na poprawne podłączenie biegunów. Po wykonaniu połączeń i ponownym podpięciu lampy do układu elektrycznego, można podłączyć przewód zasilający do jednostki sterującej systemem parkowania. Oprócz gniazda zasilania znajdziemy tam wejścia dla poszczególnych czujników.
Na koniec montuje się moduł dźwiękowy – najczęściej wystarczy przykleić go w odpowiednim miejscu w kabinie, lekko dociskając. Przewód prowadzi się do jednostki sterującej i tam podłącza.
Przy wyborze czujników parkowania warto wziąć pod uwagę kilka istotnych kwestii. Przede wszystkim system PDC (Park Distance Control) musi być dopasowany do konkretnego pojazdu i odpowiadać oczekiwaniom użytkownika. Należy zastanowić się, jaki rodzaj sygnału ostrzegawczego ma być generowany – tylko dźwiękowy, czy także wizualny, np. w formie graficznego wyświetlacza lub migających diod LED. Kolejna decyzja dotyczy sposobu połączenia – można wybrać system przewodowy lub bezprzewodowy. Montaż kabli przy modernizacji bywa bardziej czasochłonny niż instalacja bezprzewodowych czujników działających na zasadzie transmisji radiowej. Z drugiej strony, systemy przewodowe są uznawane za bardziej niezawodne i mniej podatne na zakłócenia. Wybór rozwiązania zależy od oczekiwań użytkownika i możliwości technicznych pojazdu.
W naszym sklepie internetowym dostępne są praktyczne zestawy zawierające wszystkie niezbędne elementy do samodzielnego montażu lub wymiany czujników parkowania. W skład zestawu wchodzą m.in. jednostka sterująca, odpowiednia liczba czujników (najczęściej ultradźwiękowych), sygnalizator dźwiękowy lub głośnik, przewody (w przypadku wersji przewodowej), a także ewentualne akcesoria – narzędzia montażowe lub pierścienie wyrównujące do zamocowania czujników.
W zależności od potrzeb można wybrać systemy do tylnej lub przedniej części pojazdu, pojedyncze czujniki do wymiany lub rozbudowy już istniejącego zestawu, albo inne rozwiązania z kategorii wspomagania parkowania, np. czujniki cofania.
Ważnym kryterium przy wyborze konkretnego modelu są czujniki – ich liczba w zestawie, która najczęściej wynosi cztery. Taka ilość zapewnia optymalne pokrycie całej szerokości zderzaka. Istotna może być także ich zasięg. Systemy PDC działają zazwyczaj przy napięciu 12 lub 24 V – w zależności od tego, czy są przeznaczone do samochodów osobowych czy ciężarowych.
Ogólnie należy zwrócić uwagę na jak najbardziej równomierne rozmieszczenie czujników na zderzaku. W przypadku lekko ściętych zderzaków dostępne są zazwyczaj pierścienie wyrównujące czujniki, które umożliwiają uzyskanie wymaganej poziomej pozycji montażowej. Również ważne: jeśli pojazd jest wyposażony w hak holowniczy, należy zachować pewien odstęp podczas ustawiania czujników, ponieważ w przeciwnym razie mogą wystąpić fałszywe alarmy.
Czujniki parkowania nie działają – co może być przyczyną?
Awaria czujników parkowania może mieć kilka źródeł. Jeśli problem pojawił się po kolizji, bardzo możliwe, że uszkodzeniu uległy elementy systemu PDC. Czujniki zwykle montuje się w zderzaku, co sprawia, że łatwo je uszkodzić przy uderzeniu – na przykład w przypadku najechania na inny pojazd. Inną możliwą przyczyną może być niesprawny sygnalizator lub uszkodzona jednostka sterująca. Czasem problem wynika również z zakłóceń w zasilaniu. Odpowiedni program diagnostyczny zazwyczaj szybko pomaga ustalić źródło usterki..
Czy można wymienić pojedynczy czujnik parkowania?
Tak, zazwyczaj nie jest to trudne. W większości przypadków czujniki znajdują się za zderzakiem, co może wymagać jego demontażu. Ułatwia to dostęp do uszkodzonego elementu, który po odłączeniu zasilania można bez problemu wyjąć z uchwytu i zastąpić nowym. Czujniki widoczne z zewnątrz często maluje się na kolor nadwozia – ważne jednak, by warstwa lakieru nie była zbyt gruba, aby nie zakłócić działania czujnika.
Co lepsze: czujniki parkowania czy kamera cofania?
Kamera cofania często stanowi uzupełnienie systemu czujników – ultradźwiękowych lub radarowych, które mierzą odległość od przeszkód i informują kierowcę sygnałami dźwiękowymi, a czasem również wizualnymi. Zaletą kamery jest to, że pozwala kierowcy dokładnie obserwować otoczenie, co ułatwia zauważenie pieszych, dzieci bawiących się w pobliżu czy nadjeżdżających rowerzystów. To znacząco poprawia bezpieczeństwo podczas manewrowania. Można też zamontować wyłącznie kamerę, bez tradycyjnych czujników parkowania. Ostateczny wybór zależy od indywidualnych preferencji i możliwości technicznych pojazdu.